ប្រភពពីមន្ត្រីយោធាខ្មែរដែលកំពុងការពារព្រំដែននៅតំបន់ប្រាសាទ តាមាន់ក្នុងស្រុកបន្ទាយអំពិល ខេត្តឧត្តរមានជ័យ បានឲ្យដឹងថា គេបានរកឃើញគ្រឹះប្រាសាទបូរាណដែលរងការបាក់បែកចំនួន៣កន្លែងនិង អណ្តូងបូរាណចំនួន២កាលពីពេលថ្មីៗនៅក្នុងព្រៃលើខ្នងភ្នំដងរែក មិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីប្រាសាទតាមាន់ទេ ខណៈដែលកងទាហានការពារព្រំដែនខ្មែរបានដើរស្វែងរកការបោះជំរំកងទ័ព ទីនោះ។
នាយសេនាធិការនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទរបស់កងពលតូចលេខ៤២ដែល កំពុងប្រចាំការនៅប្រាសាទតាមាន់ លោកវរសេនីយ៍ឯក នាក់ វង្ស បានមានប្រសាសន៍កាលពីព្រឹកថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៨ ខែកក្កដា ថា កាលពី៤ថ្ងៃមុនលោកបានដឹកនាំកងទ័ពដើរល្បាតដើម្បីស្វែងរកកន្លែង បោះជំរំក៏បានប្រទះឃើញទីទួលចំនួន៣កន្លែងជាប់ៗគ្នា ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីពិនិត្យច្បាស់លាស់ទើបដឹងថាជាប្រាសាទបូរាណដែល បាក់បែកនិងមានអណ្តូងបូរាណផង នៅក្នុងព្រៃចម្ងាយប្រមាណ៣គីឡូម៉ែត្រភាគខាងលិចឆៀងខាងត្បូងពី ប្រាសាទតាមាន់។
លោកវរសេនីយ៍ឯក នាក់ វង្ស បានឲ្យដឹងថា ៖ «អ្នកស្រុក អ្នកភូមិ គេថាប្រាសាទដៃកី។ ប្រាសាទហ្នឹងមិនល្អទេ គ្រាន់តែវានៅគ្រឹះ នៅបល្ល័ង្កអីខ្លះ… គ្រាន់តែនៅក្នុងហ្នឹងវាមានអណ្ដូងបូរាណពីរ»។
អភិបាលខេត្តឧត្តរមានជ័យ លោក ប៉ិច សុខិន បានមានប្រសាសន៍ថា ពិតជាមានការរកឃើញប្រាសាទបូរាណដែលបែកបាក់មែនកាលពីពេលថ្មីៗ។ លោកអភិបាលខេត្តបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា ដោយសារតែតំបន់ប្រាសាទដែលទើបរកឃើញនោះនៅក្នុងព្រៃដែលមានគ្រាប់ មីនផង លោកបានប្រគល់ការគ្រប់គ្រងនិងថែរក្សាជាបណ្តោះអាសន្នទៅឲ្យកងទាហាន នៅទីនោះដើម្បីបោសសម្អាតមីនកប់ក្រោមដីនិងធ្វើផ្លូវឲ្យ ប្រជាពលរដ្ឋចេញចូលទស្សនា ហើយលោកក៏បានបញ្ជូនដំណឹងនេះទៅមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលថ្នាក់ជាតិផងដែរ។
លោក ប៉ិច សុខិន បានបញ្ជាក់ថា ៖ «យើងបានជូនដំណឹងទៅលើហើយ ការថែរក្សាគឺប្រគល់ឲ្យខាងយោធា មើលមីនមើលអី ហើយឆ្ការព្រៃឲ្យទូលាយដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទៅទស្សនា»។
អ្នកបូរាណវិទ្យារបស់កម្ពុជាបាននិយាយថា នៅលើខ្នងភ្នំដងរែកគឺមានប្រាសាទបូរាណជាច្រើនទៀតដែលគេពុំធ្លាប់ ជួបប្រទះនៅឡើយ។
អ្នកជំនាញខាងសិលាចារឹក លោកបណ្ឌិត មីសែល ត្រាណេ បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រាសាទបូរាណជាច្រើនដែលលាក់កំបាំងនៅក្នុងព្រៃនៃខ្នងភ្នំដងរែក ចាប់ពីខេត្តឧត្តរមានជ័យរហូតដល់ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ដែលកសាងឡើងចាប់ពីសតវត្សរ៍ទី៧ រហូតដល់ទី១១ នៃគ្រិស្តសករាជ ដែលប្រាសាទខ្លះមិនទាន់បានចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីនៃប្រទេសកម្ពុជានៅ ឡើយ ហើយប្រាសាទខ្លះត្រូវអ្នកជួញដូរវត្ថុបូរាណគាស់បំផ្លាញខ្ទេចខ្ទី។
លោក មីសែល ត្រាណេ បានមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងចំណោមប្រាសាទតាមាន់តូច តាមាន់ធំ និងប្រាសាទថ្មបាយក្រៀមខ្លះទៀត កសាងនៅសតវត្សរ៍ទី១១ ៖ «ការលេចធ្លោឡើងគឺសតវត្សរ៍១១ ព្រោះសិលាចារឹកមួយបាននិយាយច្បាស់ថា ក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះបាទ ឧទ័យាទិត្យវរ្ម័នទី១»។
លោក មីសែល ត្រាណេ បានឲ្យដឹងទៀតថា តំបន់ខ្នងភ្នំដងរែកគឺមានប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅជាយូរយារមកហើយ ដែលជាតំបន់ឆ្លងកាត់ពីរាជធានីអង្គរទៅតំបន់ខ្ពង់រាបនគររាជសីមាដែល មានខេត្តជាច្រើនដូចជាសុរិន្ទ ខេត្តបូរីរ៉ាំ និង អ៊ូប៊ុន នៃអាណាចក្រខ្មែរសម័យនោះ៕
_____________________________
ប្រភព ៖ វិទ្យុអាស៊ីសេរី ១៩ កក្តដា ២០០៩
_____________________________
ពត៌មានទាក់ទង៖
- ប្រាសាទតាមាន់ធំ(បណ្តាញពត៌មានវប្បធម៌ខ្មែរ) - រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងវប្បធម៌៖ ប្រាសាទតាមាន់ធំជារបស់ខ្មែរ (វិទ្យុអាស៊ីសេរី 04 សីហា ២០០៨) - ប្រាសាទតាមាន់ធំ (ឈូកខ្មែរ)
បានចុះផ្សាយដោយ សំណាង 
ព្រឹត្តការណ៍ផ្ទាល់... សំណាងនិងគ្រួសារ 